Zigbee ใช้งานยังไง ตอนที่ 1

คำถาม: อุปกรณ์อะไรที่ควรใช้ Zigbee
คำตอบ: เซนเซอร์แบบใส่ถ่าน
.
สัญญาณ Zigbee จริงๆ ไม่ได้เป็นคลื่นไกลตัวเราเลย เพราะก็เป็นคลื่น 2.4 GHz เช่นเดียวกับ Wifi และ Bluetooth หรือแม้แต่ไมโครเวฟอุ่นอาหารในครัว แต่ต่างกันที่ protocol (หรือพูดง่ายๆคือข้อกำหนดในการสื่อสารข้อมูล) ซึ่งข้อกำหนดตรงนี้นี่เองที่ถูกออกแบบมาให้เหมาะกับการสื่อสารในสมาร์ทโฮม โดยมีจุดเด่นหลักๆคือ
-ส่งข้อมูลปริมาณน้อยๆ
-ใช้พลังงานต่ำๆ
(เทียบกับ Wifi ที่เน้นส่งข้อมูลปริมาณมากแต่กินพลังงานเหลือเกิน)
.
[ใช้พลังงานต่ำ]
ดังนั้นอุปกรณ์สมาร์ทโฮมที่เหมาะกับการใช้สัญญาณ Zigbee มากๆ คือเซนเซอร์แบบใส่ถ่าน เช่น Door sensor (ส่งแค่ข้อมูลเปิด/ปิดประตู) หรือ PIR Motion sensor (ส่งข้อมูลว่าเจอคนหรือไม่เจอ) หรือเซนเซอร์อื่นเช่น เซนเซอร์อุณหภูมิความชื้น เซนเซอร์เตือนน้ำล้น เป็นต้น
ซึ่งหากเราใช้งานตามปกติและไม่ได้ใช้ถ่านปลอม Zigbee sensor จะอยู่ได้ยาวนาน (เคลมกันเป็น 1-2 ปี) ไม่ต้องปวดหัวกับการเปลี่ยนถ่านบ่อยๆ
.
ในขณะที่เซนเซอร์พวกนี้แบบใช้สัญญาณ Wifi ก็มีขาย แต่เมื่อนำมาใช้งานจริงมันกินถ่านมากๆ หากใช้เช่น Wifi PIR ติดตั้งที่จุดคนเดินผ่านบ่อย 2-3 เดือนก็ต้องเปลี่ยนอีกละ หรือถ้าติดที่ห้องมีคนตลอดเวลานี่ไม่ถึงเดือนแน่นอน แต่ถ้าติดที่บานสวิงแอร์ (เพื่อดูว่าแอร์ทำงานมั้ย) ที่วันนึงเปิด-ปิดวันละครั้งสองครั้งก็อยู่กันยาวเป็นปีได้เช่นกัน
.
[ความเร็วการตอบสนองสูง]
หากถามว่าระหว่างสัญญาณ Wifi กับสัญญาณ Zigbee อันไหนเร็วกว่ากัน
คำตอบคือ เท่ากัน (ในแบบที่มนุษย์รู้สึกได้นะ เร็วกว่ากี่มิลลิวินาที ขึ้นกับการใช้งานอะไรไม่ขอพูดถึง)
อ้าว!? แล้วทำไมใครๆ ก็พูดว่าเซนเซอร์ Zigbee เร็วกว่า Wifi
.
คำตอบคือเพราะเซนเซอร์ Wifi แบบใส่ถ่านมักจะถูกตั้งค่าให้เข้า sleep mode ตลอดเพื่อประหยัดพลังงาน การตอบสนองจึงช้าให้เราๆ บ่นกัน แต่หากใครได้ลองใช้เซนเซอร์ wifi แบบเสียบปลั๊ก มีหลายรุ่นเลยที่เร็วเท่าๆ กับเซนเซอร์ Zigbee
.
เพราะฉะนั้นถ้าตอบแบบถูกต้องจริงๆ คือ [เซนเซอร์ Zigbee แบบใส่ถ่านเร็วกว่าเซนเซอร์ Wifi แบบใส่ถ่าน] ขอยกตัวอย่างสำหรับมือใหม่ที่ยังไม่เคยใช้เพื่อช่วยในการตัดสินใจเช่น ถ้าตั้งค่าว่าเปิดประตูให้เปิดไฟ
กรณี Zigbee แบบใส่ถ่าน: เปิดประตู 1-1.5 วินาที ไฟติด
กรณี Wifi แบบใส่ถ่าน: เปิดประตู 5-7 วินาทีไฟติด
.
สุดท้ายก็อยู่ที่การตัดสินใจของเราว่าต้องการการใช้งานแบบไหน ก็เลือกใช้งานให้เหมาะสมเช่น ถ้าใช้แค่ตรวจจับโจรบุกรุกทางหน้าต่าง เตือนช้าไปแค่ 5-7วินาทีคงไม่มีปัญหาใดๆ
ปัจจุบัน Zigbee gateway ก็ราคาถูกลงมากแทบจะเท่ากับอุปกรณ์ 1 ตัวอาจทำให้การตัดสินใจใช้ Zigbee ง่ายขึ้น
.
หมายเหตุ: บทความนี้แบ่งเป็น 5 ตอน (อาจมีการเปลี่ยนแปลง)

[Zigbee ใช้งานยังไง]
ตอนที่ 1: อุปกรณ์ที่ควรใช้สัญญาณ Zigbee
ตอนที่ 2: ทำไมต้องมี Gateway
ตอนที่ 3: การสั่งงานผ่าน Zigbee
ตอนที่ 4: Wall switch No N/ Scene switch
ตอนที่ 5: Zigbee ไม่ใช่พระเจ้า